اکثر لپ تاپهای امروزی از فن برای خنک کردن اجزای داخلی مانند CPU، GPU و مادربرد استفاده میکنند و هوای گرم را از طریق دریچهها به بیرون انتقال داده و هوای تازه (و نسبتاً سردتر) را از بیرون وارد میکنند. این مکانیسم یکی از عوامل مهم برای عملکرد صحیح لپ تاپ است. اگر فن لپ تاپ از کار افتاده باشد، میتواند منجر به مشکلات متعددی شود، از تأخیر در کار، گرم شدن بیش از حد، خاموش شدن و نهایتاً آسیب دیدن دستگاه شما.
اگر فن لپ تاپ شما کار نمیکند، نگران نباشید. در این مقاله، به بررسی دلایل این مشکل و نیز ارائه بهترین راه حلهای رفع آن خواهیم پرداخت.
اگر فن لپ تاپ شما کار نمیکند، ممکن است دلایل زیادی پشت این مشکل وجود داشته باشد. در حالی که برخی از دلایل مربوط به نرم افزار هستند و میتوان آنها را با اقدامات مناسب در زمینه نرم افزار برطرف کرد، برخی از آنها مربوط به سخت افزار هستند، که نیاز به مداخله دستی بیشتری دارد و حتی ممکن است مجبور شوید به یک مرکز خدمات مراجعه نمایید. در زیر به دلایل احتمالی این مشکل اشاره شده است:
1- فن لپ تاپ نمی چرخد.
2- فن از ابزار کنترل فن یا بایوس خاموش شده است.
3- ویندوز، فن را خاموش کرده است.
4- سیم برق فن قطع شده است.
5- گرد و غبار یا خاک روی فن و دریچهها جمع شده است.
6- فن کاملاً خراب شده و باید تعویض شود.
فن لپ تاپ زمانی روشن میشود که اجزای داخلی واقعاً به خنک سازی نیاز داشته باشند. وقتی به لپ تاپ فشار زیادی وارد نکنید، نیازی نیست که فن کار کند. بنابراین، اگر فن لپ تاپ شما نمیچرخد، احتمالاً نیازی به آن نیست. بنابراین، نیاز نمی باشد نگران این موضوع باشید.
برخی از لپ تاپها، به ویژه لپ تاپهای مخصوص بازی، دارای نرم افزار اختصاصی هستند که به شما امکان میدهد دستگاه را شخصی سازی نمایید تا بتوانید عملکرد آن را مطابق با نیاز تنظیم نمایید. به عنوان مثال، ایسوس لپ تاپهای خود را با نرم افزاری به نام Asus Armory Crate عرضه میکند. چنین نرم افزاری عملکرد فنها را نیز کنترل میکند و اگر تنظیمات فن در آن به نحوی تحت تأثیر قرار گیرد، فن لپ تاپ شما میتواند از کار بیفتد.
برای رفع این مشکل به نرم افزار مربوطه رفته و دوباره فن را روشن نمایید. اگر با منوی تنظیمات آشنا نیستید، توصیه میشود که مقادیر را به حالت پیش فرض تغییر دهید.
مکان دیگری که میتوانید فن لپ تاپ را کنترل نمایید، بایوس است. زمانی که لپ تاپ را راه اندازی میکنید، بایوس اولین نرم افزاری است که اجرا میشود. سخت افزار لپ تاپ را بررسی و آن را برای اجرای سیستم عامل پیکربندی میکند.
معمولاً BIOS به شما اجازه نمیدهد که فن را به طور کامل خاموش نمایید. فقط به شما امکان میدهد سرعت فن را کم یا زیاد نمایید. برای رفع مشکل، ابتدا باید به بایوس بروید، سپس مراحل زیر را دنبال نمایید:
1- کلید Shift را نگه دارید و دستگاه را Restart نمایید.
2- به Troubleshoot بروید.
3- Advanced options > UEFI firmware settings را انتخاب نمایید.
4- Restart را فشار دهید تا وارد BIOS شوید.
5- اکنون تبهایی مانند Hardware Control، Cooling یا Customize را بررسی نمایید و از آنجا، تنظیمات فن را تغییر دهید.
6- پس از انجام این کار، لپ تاپ را Restart نمایید.
همچنین ممکن است به روزرسانی یا نصب مجدد BIOS باعث این مشکل شده باشد. اگر اینطور است، باید در گوگل جستجو نمایید که چگونه به نسخه قدیمی بایوس برگردید.
گاهی اوقات، تغییر تنظیمات power plan باعث از کار افتادن فن لپ تاپ میشود، زیرا ممکن است بر اساس تنظیماتی که برای آن انتخاب کردهاید، فن را خاموش کند. ویندوز 10 و 11 معمولاً زمانی که دستگاه در حالت Power Saver است، فن را خاموش میکند، بنابراین میتوانید تنظیمات power plan دستگاه را برای رفع مشکل بررسی نمایید.
power plan را به حالت Balanced یا با High-Performance تغییر دهید و این کار ممکن است باعث شود که فن دوباره شروع به کار کند. اگر این کار هیچ کمکی نکرد، میتوانید به Choose or customize a power plan بروید، روی Change power plan settings کلیک نمایید و ببینید آیا راهی برای روشن/خاموش کردن فن وجود دارد یا خیر.
ویندوز 10 و 11 معمولاً زمانی که دستگاه در حالت Power Saver است، فن را خاموش میکند
اگر فن لپ تاپ شما کار نمیکند، این احتمال وجود دارد که اتصال از مادربرد قطع شده باشد. اتصالات شل یا شکسته در یک لپ تاپ، غیر معمول نیست و میتواند دلیل کار نکردن فن باشد. برای حل این مشکل مراحل زیر را دنبال نمایید:
1- لپ تاپ را خاموش نمایید.
2- محفظه لپ تاپ را بردارید تا به قسمتهای داخلی آن دسترسی داشته باشید.
3- اتصالات شل را بررسی نمایید.
4- سیمها را دوباره وصل نمایید و فن لپ تاپ باید دوباره شروع به کار کند.
با توجه به این که باز کردن لپ تاپ خطرات احتمالی را در پی دارد توصیه می کنیم برای بررسی اتصالات فن، سرویس فن و یا تعویض آن از مراکز مجاز تعمیرات لپ تاپ کمک بگیرید.
جهت دریافت هرگونه مشاوره در خصوص تعمیرات موبایل
و لپ تاپ خود فرم ذیل را تکمیل نمایید. همکاران ما به زودی با شما تماس خواهند
گرفت.
با گذر زمان گرد و غبار و سایر مواد خارجی روی فن لپ تاپ و همچنین در دریچههای هوا جمع میشوند. اگر فن لپ تاپ شما کار نمیکند یا کند میچرخد، بررسی نمایید که آیا چیزی مانع عملکرد آن شده است یا خیر. برای این کار مراحل زیر را دنبال نمایید:
1- لپ تاپ را خاموش نمایید.
2- برای دسترسی به اجزای داخلی، قاب لپ تاپ را بردارید.
3- فن، هیت سینک CPU/GPU و دریچههای هوا را با استفاده از پمپ هوا و یک پارچه میکروفایبر تمیز نمایید.
4- اگر از هر نوع محلولی برای تمیز کردن اجزای فن استفاده مینمایید، مطمئن شوید که محلول به داخل قطعات داخلی الکترونیکی نفوذ نکند.
اگر راه حلهایی ذکر شده در بالا هیچ کمکی برای حل مشکل نکرد، ممکن است شکستگی در فن ایجاد شده باشد. اگر اینطور است، راهی جز تعویض فن با فن جدید وجود ندارد. مطمئناً تعویض فن جدید هزینه بر خواهد بود، اما از آنجایی که فن برای عملکرد عادی لپ تاپ بسیار مهم است، باید این کار را انجام دهید، زیرا لپ تاپ بدون فن آسیب پذیرتر میباشد.
منبع:onsitego